زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

تفسیر الطارقیه





تفسیر الطارقیه از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه، از نحویین و شاعر و مفسر شیعی است.


۱ - معرفی مفسر



تفسیر الطارقیه یا اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه. از نحویین و شاعر و مفسر شیعی. وی از مردم همدان است که در مورد هوای لطیف تابستان و سرمای سخت زمستان موطن خویش اشعاری سروده است.

۲ - معرفی تفسیر



تـفـسیر اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم شامل تفسیر و اعراب استعاذه و بسمله سپس سوره الحمد و بعد، از سوره الطارق تا پایان قرآن که بیست و نه سوره است و جمعا سی سوره می‌گردد می‌باشد لذا آن را الطارقیة نیز می‌خوانند.
مفسر به اعراب آیات و کلمات قرآن کریم پرداخته و نیز اصول هر جرف را شرح داده و تلخیص آن و فـروع کـلـمـات را بیان داشته است و بعد غریب کلمات را با ذکر مصادر و منابع مفرد و جمع و تثنیه آن و هرچه که نیاز به اعراب باشد را توضیح می‌دهد.
نـسـخـه‌هـای مـتعددی از این تفسیر در دست می‌باشد که نسخه مورخه ۵۰۰ ق در کتابخانه ملا محمد صالح برغانی در کربلا (که در تفسیر خود کنز العرفان) نقل نموده است محفوظ است. و نـیـز نـسخه مورخه ۵۶۱ ق را صاحب ریاض العلماء در اردبیل مشاهده نموده است و نسخه‌های دیگر در کتابخانه‌های بریتانیا و ایاصوفیا و دیگر کتابخانه‌ها موجود است. این تفسیر ابتدا در ۱۳۶۰ ق در حیدرآباد و سپس در بیروت و تهران مکررا به چاپ رسیده است.

۳ - تفاسیر دیگر ابن خالویه



ابن خالویه تفسیرهای دیگری داشته است که یکی از آنها به نام تفسیر القراءآت یا تفسیر البدیع فی الـقـراءآت الـسبع که موجود نیست و دیگری تفسیر المختصر فی شواذ القرآن که ابتدا در آلمان و سپس در بیروت در ۱۹۸۶ م چاپ و مکررا افست شده است.
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۳۱.
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۶.
[۱۶] شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۸۴.
[۲۰] جمعی از علما، نامه دانشوران، ج۱، ص۴۹۱.


۴ - پانویس


 
۱. امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۵، ص۴۱۹.    
۲. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۳۱.
۳. قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۳۵۹.    
۴. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۱۱، ص۲۹۷.    
۵. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۵۲۹.    
۶. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۷. افندی، عبدالله بن عیسی، ریاض العلماء، ج۲، ص۲۳.    
۸. ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۳۷۸.    
۹. داودی، محمدبن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۵۱.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۶.
۱۱. ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، ص۱۱۲.    
۱۲. ابن حجرعسقلانی، احمدبن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۶۷.    
۱۳. خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۵۲.    
۱۴. علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۱۲۰.    
۱۵. نجاشی، احمد بن علی، رجال، ج۱، ص۶۷.    
۱۶. شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۸۴.
۱۷. ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۱۳۹.    
۱۸. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، نوابغ الرواة فی رابعة المئات، ص۱۰۵.    
۱۹. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۱۷۸.    
۲۰. جمعی از علما، نامه دانشوران، ج۱، ص۴۹۱.


۵ - منبع


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن چهارم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.