تفسیر الطارقیهتفسیر الطارقیه از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه، از نحویین و شاعر و مفسر شیعی است. ۱ - معرفی مفسرتفسیر الطارقیه یا اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه. از نحویین و شاعر و مفسر شیعی. وی از مردم همدان است که در مورد هوای لطیف تابستان و سرمای سخت زمستان موطن خویش اشعاری سروده است. ۲ - معرفی تفسیرتـفـسیر اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم شامل تفسیر و اعراب استعاذه و بسمله سپس سوره الحمد و بعد، از سوره الطارق تا پایان قرآن که بیست و نه سوره است و جمعا سی سوره می‌گردد می‌باشد لذا آن را الطارقیة نیز می‌خوانند. مفسر به اعراب آیات و کلمات قرآن کریم پرداخته و نیز اصول هر جرف را شرح داده و تلخیص آن و فـروع کـلـمـات را بیان داشته است و بعد غریب کلمات را با ذکر مصادر و منابع مفرد و جمع و تثنیه آن و هرچه که نیاز به اعراب باشد را توضیح می‌دهد. نـسـخـه‌هـای مـتعددی از این تفسیر در دست می‌باشد که نسخه مورخه ۵۰۰ ق در کتابخانه ملا محمد صالح برغانی در کربلا (که در تفسیر خود کنز العرفان) نقل نموده است محفوظ است. و نـیـز نـسخه مورخه ۵۶۱ ق را صاحب ریاض العلماء در اردبیل مشاهده نموده است و نسخه‌های دیگر در کتابخانه‌های بریتانیا و ایاصوفیا و دیگر کتابخانه‌ها موجود است. این تفسیر ابتدا در ۱۳۶۰ ق در حیدرآباد و سپس در بیروت و تهران مکررا به چاپ رسیده است. ۳ - تفاسیر دیگر ابن خالویهابن خالویه تفسیرهای دیگری داشته است که یکی از آنها به نام تفسیر القراءآت یا تفسیر البدیع فی الـقـراءآت الـسبع که موجود نیست و دیگری تفسیر المختصر فی شواذ القرآن که ابتدا در آلمان و سپس در بیروت در ۱۹۸۶ م چاپ و مکررا افست شده است. [۲]
زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۳۱.
[۱۰]
ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۶.
[۱۶]
شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۸۴.
[۲۰]
جمعی از علما، نامه دانشوران، ج۱، ص۴۹۱.
۴ - پانویس۵ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن چهارم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱. |